video met dank aan Taube video productions
Korte samenvatting: voor mensen met zeer weinig tijd
Hoeveel dienaren zou je moeten hebben om al je energieverbruik elke dag opnieuw op een duurzame manier via mankracht op te wekken? Genoeg om ieder van ons te bestempelen als een koning(in). We zijn onze voeling met ons energieverbruik volledig verloren. Nochtans is het verminderen van ons energieverbruik de snelste manier om klimaatverandering in te perken en daarom zeker een deel van de oplossing.
Volledig artikel: voor mensen met meer leesgoesting
Probeer je eens een dag lang in te beelden hoeveel energie en tijd het je zou kosten mocht je alles wat je eet, alle kleren die je draagt, de transportmiddelen die je gebruikt om je te verplaatsen, de verwarming die je warm houdt, het licht dat je ruimte verlicht als het donker is, de meubels waarop je zit en het huis of appartement waarin je woont zelf zou moeten maken en voorzien met je eigen handen en arbeid, zonder tussenkomst van machines. Juist ja, er zitten niet genoeg uren in een dag en je hebt niet genoeg energie in je lijf om al die arbeid te verrichten. En toch is dat de realiteit waarin we vandaag leven. De hele dag en nacht non-stop zijn er machines aan het werk om in onze behoeftes te voorzien.
Hoeveel energie verbruiken die machines? De gemiddelde Belg “verbruikt” onrechtstreeks ongeveer 40000kWh aan finale energie per jaar. Het overgrote deel om “machines” te laten draaien voor bovengenoemd comfort. Echter, het aandeel elektriciteit voor thuisgebruik die je kent van je jaarlijkse elektriciteitsfactuur en typisch associeert met de term “energieverbruik” is maar een fractie hiervan.
De gemiddelde belg gebruikt ongeveer een dikke 1500kWh per jaar aan elektriciteit voor huiselijk gebruik, oftewel 3,75% van zijn totaal energieverbruik. Dit is het zichtbare deel van het energieverbruik dat wij als consument associëren met de term “energieverbruik” en waar doorgaans de meeste focus op ligt, aangezien het de meest eenvoudige vorm van energie is om te decarboniseren.
elke Belg heeft gemiddeld 500 fictieve slaven per dag aan het werk om hem te voorzien in zijn dagdagelijkse behoeften anno 2020.
Beeld je nu in dat je je teletijdmachine neemt en ga nu even terug naar het jaar 1700, voor het begin van de industriële revolutie, toen er nog geen machines bestonden en slavernij nog alom aanwezig was in de kolonies. Hoeveel slaven hebben we nodig om ons te voorzien van al ons dagelijks modern comfort? Met hoeveel slaven komt die eerdergenoemde 40000kWh overeen? Ter vergelijking, een mens in rust verbruikt ongeveer 2,3kWh per dag aan energie uit voedsel, die we via ons metabolisme voornamelijk gebruiken om ons lichaam op een temperatuur van 37 graden Celsius te houden. Als je daarnaast nog eens nuttige arbeid wil verzetten met je benen of armen dan gebruik je gemiddeld ongeveer 5kWh aan voedsel per dag, rekening houdend met de nodige rust. Het menselijk lichaam is echter ontzettend inefficiënt in het verrichten van mechanische arbeid en zet amper 1 à 10% van zijn energieverbruik (voedsel dus) om in nuttige arbeid. De fictieve slaaf in ons verhaal kan dus amper 0,05 à 0,5kWh per dag aan nuttige arbeid verrichten. Als we met deze cijfers ons gemiddeld finaal energieverbruik per Belg terug omrekenen naar een aantal slaven per dag – mits een aantal tussenstappen en veronderstellingen die ik hier niet uit de doeken doe – zien we dat we gemiddeld ongeveer 500 slaven per dag aan het werk hebben voor ons. Anders verwoord: elke Belg heeft gemiddeld 500 fictieve slaven per dag aan het werk om hem te voorzien in zijn dagdagelijkse behoeften anno 2020. Wie had er anno 1700 zoveel mensen in dienst? Een koning? Waarom vinden we dit doodnormaal vandaag? Hebben we die 500 slaven elke dag opnieuw echt nodig om gelukkig te zijn? Of zouden we met pakweg 100 slaven ook al tevreden zijn?
dankzij de industriële revolutie betalen we vandaag ongeveer 1,5€ om het equivalent aan arbeid te verrichten van 10 à 100 slaven gedurende een dag.
Een liter benzine –waarvoor we ongeveer 1,5€ betalen, bevat ruwweg ongeveer 10kWh aan energie waarvan je ongeveer 20 à 40% kan omzetten in nuttige arbeid met behulp van een verbrandingsmotor. Met andere woorden dankzij de industriële revolutie betalen we vandaag ongeveer 1,5€ om het equivalent aan arbeid te verrichten van 10 à 100 slaven gedurende een dag. Is energie dan echt zo duur als men beweert? Zou het zelfs kunnen dat slavernij deels afgeschaft is omwille van de vondst van fossiele brandstoffen en uitvinding van verbrandingsmotoren en niet persé omdat de mensheid opeens zijn ethische normen aangepast heeft?
Is een hoog energieverbruik een probleem als de zon gratis schijnt en de wind gratis waait en er zoiets bestaat als zonnepanelen en windmolens? Op het eerste zicht zou je denken van niet. Gewoon wat meer zonnepanelen en windmolens plaatsen en het probleem is opgelost. Echter, er zijn twee problemen:
Tijd: infrastructuur bouwen om zonne- en windenergie op te vangen vraagt veel tijd. Tijd die we niet hebben als we de opwarming van onze aarde willen beperken tot een veilig niveau.
Kost: een maatschappij op zonne- en windenergie laten draaien vereist vergelijkingsgewijs veel meer materialen wat de kost opdrijft en onze economie omwille daarvan nadelig zal beïnvloeden.
Sinds het begin van de industriële revolutie hebben we onze voeling met de waarde van energie volledig verloren. De uitvinding van allerlei machines en hun toepassingen heeft ons energieverbruik gigantisch doen toenemen, tegelijkertijd gevoed door spotgoedkope fossiele brandstoffen. De snelste oplossing om onze uitstoot aan broeikasgassen te verminderen is dan ook in de eerste plaats het drastisch verlagen van ons energieverbruik.
Comments